Marmara Denizi’nde müsilaj alarmı

Biyolog Kayataş, Tavşan Adası'nda müsilajın mercanları kapladığını, bu durumun mercanların sağlığına ciddi bir tehdit oluşturduğunu ifade etti.

Küresel deniz ve okyanus tabanının yalnızca yüzde 0,0025'ini kapladığı halde, mercanlar deniz yaşamının yüzde 25'ine yaşam alanı sunuyor. İklim değişikliği ile artan sıcaklık ve kirlilik mercanları tehdit ederken, müsilaj da bu faktörler arasında yaygın bir endişe kaynağı.

Deniz Yaşamını Koruma Derneği'nden dalgıç ve biyolog Ulaşcan Kayataş, yaban hayatı ekoloğu Baran Aksel Keskin ve gönüllü dalgıç Yener Kuşculuoğlu, Türkiye'nin ilk mercan nakil projesinin bulunduğu ve Marmara Denizi'ndeki tek deniz koruma alanı olan Tavşan Adası'nda dalış gerçekleştirdi.

AA muhabirine konuşan Kayataş, mercanların deniz canlıları için beslenme, barınma ve üreme açısından büyük önem taşıdığını vurguladı ve iklim değişikliği ile mücadelede oynadıkları role dikkat çekti.

Kayataş, "Mercanlar, yüksek karbon depolama kapasiteleri sayesinde atmosferdeki serbest karbonun deniz tabanına tutunmasına yardımcı oluyor. Günümüzde sera gazı etkisinden bahsediyoruz, bu yüzden mercanlar çok değerli." şeklinde konuştu.

- Marmara Denizi'nde görülen müsilaj, deniz tabanı sıcaklığıyla ilişkili olabilir

Kayataş, Tavşan Adası'ndaki mercanların sağlık durumunu kontrol amacıyla 35 metre derinliğe daldıklarını, 25 metreye kadar yoğun müsilaj biriktiğini ve bu durumun deniz tabanındaki yaşamı tehdit ettiğini belirtti ve ekledi:

"Sadece ölçüm yapmaya gitmiştik ancak müsilajdan dolayı bunu dahi gerçekleştiremedik. Müsilaj mercanlar üzerinde kalmaya devam ettikçe mercanlar için ölüm riski artıyor. Mercanların dal yapısında olan küçük polipler tentakülleriyle organik madde topluyor. Tentaküller kapanırsa, sindirim boşlukları tıkandığı için bu canlılar ölecek."

Marmara Denizi'nin yüzey suyunun Karadeniz'den, derin sularının ise Akdeniz'den geldiğine dikkat çeken Kayataş, hava sıcaklıklarının normal seyretmesine rağmen Eylül ve Ekim aylarından itibaren müsilajın gözlemlendiğini, Aralık ve Ocak'ta zirveye ulaştığını ifade etti.

"Bu bir ilginç veri, zira hava koşulları mevsim normallerinde, geçen yılki ekstrem koşullardan eser yok. Ancak dalışımızda deniz suyu sıcaklığı Akdeniz kaynaklı tipik 14-15 derecelik seviyelerden daha fazla yani 16 derece ölçüldü. Bu durum, sıcaklık artışının müsilaj sorununa neden olduğuna işaret edebilir." Kayataş, Marmara Denizi'nde sıcaklık artışının oksijensizleşme riskini artırabileceğini belirtti.

- "Marmara Denizi'nin organik atık yükünü azaltmak şart"

Marmara Denizi'ndeki yumuşak mercan türlerinin turizm açısından potansiyel sunduğunu dile getiren Kayataş, "Balıkçılığı destekleyen mercanlar doğal güzellikleriyle ekoturizme katkı sağlıyor. Biyolojik çeşitliliği artırarak ekoturizm için cazip hale getiriyor." dedi.

Marmara Denizi'nin organik atık yükünü azaltmanın gerekliliğine dikkat çeken Kayataş, illerde ileri biyolojik arıtma tesislerinin yaygınlaştırılması önerisinde bulundu.

"Marmara Denizi olmazsa, ne Karadeniz ne de Akdeniz hayatta kalabilir. Marmara, bu denizler arasında geçiş oluşturuyor. Eğer Marmara ölürse, göç eden balıklar da ölür. Müsilaj oksijeni kesmekle kalmıyor, balıkların solunmasını da engelliyor, böylece ölümler kaçınılmaz oluyor. Taban yaşamı çökünce, besin zinciri tümüyle zarar görecek." diye konuştu.