ABD'nin skandal İsrail kararına tepki yağıyor

ABD yönetimi tarafından, UCM'nin İsrail'in savaş suçlarıyla ilgili itirazının reddedilmesi üzerine iki yargıca karşı yaptırım kararı alınmıştı. ABD'nin bu tutumu dünya genelinde tepkilere yol açtı.

FRANSA'DAN TEPKİ,Fransa Dışişleri Bakanlığı, Paris hükümetinin, iki UCM yargıcına yeni yaptırım uygulama kararından haberdar olduğunu dile getirdi.

Açıklamada, bu yaptırımların, ABD'nin daha önce UCM’nin dokuz yargıcına yönelik aldığı yaptırımlara eklendiği belirtilerek, “Fransa, Mahkemeye, personeline ve ona hizmet eden sivil toplum kuruluşlarına yönelik baskıcı adımları kınıyor. Fransa, ABD'yi 6 Şubat 2025 başkanlık kararnamesi doğrultusunda bu yaptırımları kaldırmaya çağırıyor.” denildi.

Açıklamada, ABD'nin bu hamlesinin, 125 ülkenin taraf olduğu Roma Statüsü'ne ve UCM’ye yönelik bir ihlal oluşturduğu, ayrıca “yargı bağımsızlığı ilkesiyle” çeliştiği ifade edildi.

Fransa’nın konuyla ilgili yargıçlarla dayanışma içinde olduğu belirtilerek, UCM ve personeline koşulsuz destek sağlama çağrısı yapıldı ve UCM'nin cezasızlıkla mücadeledeki önemli rolüne vurgu yapıldı.

Fransa ayrıca, Avrupa'daki ortakları ve Roma Statüsü'ne taraf devletlerle birlikte, UCM'nin adaletin sağlanması için bağımsız ve adil bir biçimde çalışabilmesi konusunda seferber olduğunu ifade etti.

İSPANYA'DAN UCM'YE DESTEK

İspanya, ABD'nin UCM'nin iki yargıcına yaptırım uygulama kararına karşı çıktı. Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, ABD'nin iki UCM yargıcına aldığı yaptırımların kabul edilmediği belirtildi.

Söz konusu yaptırımların, "mahkemenin bağımsızlığına, bütünlüğüne ve tarafsızlığına karşı bir saldırı olduğu ve çalışmalarını tehlikeye attığı" belirtilirken, "UCM, insanlığa karşı işlenen en ağır suçlardan sorumlu olanların hesap vermesinde ve mağdurlara tazminat sağlanmasında önemli bir rol üstlenmektedir." dendi.

"UCM'ye tam destek verdiğini belirten ve etkilenen yargıçlara, savcılara ve UCM personeliyle dayanışma içinde olduğunu kaydeden" İspanya yönetimi, "Roma Statüsü ve uluslararası hukuk çerçevesindeki yükümlülüklerine sadık kalma ve UCM'nin yargı erkinin kullanımını güvence altına alma" sözünü vermiştir.

BELÇİKA'DAN ABD'YE ELEŞTİRİ

Belçika Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Maxime Prevot, ABD'nin UCM yargıçlarına yönelik uygulamalarını "derin üzüntüyle" karşıladığını açıkladı.

Prevot, bu adımın yargının bağımsızlığına ve cezasızlıkla mücadelesine engel teşkil ettiğini belirterek, "Mahkemenin bu zorluklarla mücadelesini takdir ediyoruz. Mağdur haklarının korunması adına Mahkeme'nin bağımsız ve tarafsız görevine devam etmesi için desteğimiz sürecektir." dedi.

BM: ABD YAPTIRIMLARINDAN ENDİŞE DUYUYORUZ

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, UCM’nin iki yargıcına yönelik ABD yaptırımlarını "ciddi bir endişe" olarak değerlendirdi.

BM Genel Sekreter Sözcü Yardımcısı Farhan Haq, "Genel Sekreter, yürütme emri kapsamında cezalandırılacak iki UCM yargıcının yanı sıra UCM ve BM yetkililerine yönelik devam eden yaptırımlardan ciddi endişe duyuyor." şeklinde konuştu.

BM ile UCM’nin farklı yetkilere sahip iki önemli yapı olduğuna vurgu yapan Haq, Genel Sekreter Guterres'in UCM'nin çalışmalarına duyduğu saygıyı dile getirdi.

Genel Sekreterin, yargı bağımsızlığının bir temel ilke olduğunu belirttiği açıklamasında, BM'nin UCM ile 2004 yılında imzalanan işbirliği anlaşmasına bağlı kaldığı ifade edildi.

UCM, ABD yönetiminin İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ve eski Savunma Bakanı Yoav Gallant’a yönelik tutuklama emirlerini itibarsızlaştırma itirazını reddeden iki yargıca yaptırım kararı almasını kınadı.

NETANYAHU ABD'NİN KARARINDAN MEMNUN

Gazze Şeridi'nde işlenen savaş suçları nedeniyle hakkında tutuklama kararı çıkarılan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, UCM'nin iki yargıcına ABD'nin yaptırım uygulama kararını memnuniyetle karşıladı.

ABD YAPTIRIMLARI DEVREYE KOYDU

ABD, UCM’nin İsrail’in savaş suçlarına ilişkin itirazını reddeden Gürcü yargıç Gocha Lordkipanidze ve Moğol yargıç Erdenebalsuren Damdin'e yaptırım uygulama kararı aldı.

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, "UCM yargıçlarının, İsrail’in rızası olmadan, UCM'nin İsrail vatandaşlarına yönelik soruşturma, tutuklama veya yargılama girişimlerinde doğrudan yer aldıklarını" ifade etti.

ABD yönetimi, Binyamin Netanyahu dahil bazı İsrailli yetkililerle ilgili tutuklama kararlarının ardından UCM Başsavcısı Kerim Han’ı yaptırım listesine aldığını duyurdu.

Trump yönetimi ayrıca ağustos ayında bazı UCM yargıç ve savcılarını, "İsrail'e karşı önyargılı tutumları" gerekçesiyle yaptırım listesine eklemişti.