Erdoğan'dan Ukrayna savaşı mesajı: Barış uzakta değil
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkmenistan'ın başkenti Aşkabat'taki "Uluslararası Barış ve Güven Forumu" sonrası Türkiye'ye dönüş yolunda gazetecilere önemli açıklamalar yaptı ve onların sorularını yanıtladı.
Türkmenistan'ın daimi tarafsızlığının 30. yılı kutlamaları kapsamında katıldığı Aşkabat ziyaretinin Birleşmiş Milletler (BM) tarafından ilan edilen "Uluslararası Barış ve Güven Yılı" ile bağlantılı olmasının anlamını vurgulayan Erdoğan, bu etkinliklerin ayrı bir değer taşıdığını belirtti.
Türkmenistan Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov ile Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov'a teşekkür eden Erdoğan, son ziyaretinden bu yana üç yıl geçtiğini ve iki ülke arasındaki tarih, dil, din ve kültüre dayalı ilişkilerin her geçen gün daha da sağlamlaştığını ifade etti.
Erdoğan, Türkmenistan ile ekonomik ve ticari işbirliğinin oldukça güçlü seyrettiğini belirterek, şu bilgileri paylaştı:
"İş insanlarımız, Türkmenistan'ın bağımsızlığından bu yana yaklaşık 55 milyar dolarlık projeyi tamamladılar. Şu anda 10 milyar dolar değerinde 19 proje yürütülüyor. Türkmenistan, Rusya Federasyonu'ndan sonra firmalarımızın en çok proje üstlendiği ikinci ülke konumundadır. Önümüzdeki yıl 2 milyar doları aşan ticaret hacmimizi 5 milyar dolara çıkarmak için çalışıyoruz. İlişkilerimizin insan boyutuna yüksek değer veriyoruz. Türkmen kardeşlerimizin üniversite eğitimi için Türkiye'yi öncelikli tercih etmeleri bizi mutlu ediyor. Bu gençlerimizin eğitimlerini başarıyla tamamlayarak Türkmenistan'a dönmeleri ve ülkenin kalkınmasına katkı yapmalarını memnuniyetle karşılıyoruz."
Erdoğan, Türkmenistan'ın 12 Aralık 1995'te BM Genel Kurulu'nun aldığı kararla tarafsızlık statüsünü elde ettiğini hatırlatarak, "Bu statü 30 yılı aşkın süredir başarıyla korunuyor. Tarafsızlık kavramını bir barış anlayışına dönüştürmek üzere düzenli olarak çaba sarf ediliyor. Bağımsızlığı ilk tanıyan ülke olarak, Türkmenistan'ın tarafsızlık statüsünü destekleyen ülkelerin başında yer aldık. Türkmenistan'ın tarafsızlık temelinde barış odaklı vizyonunu devamlı destekliyoruz." dedi.
Forumda Türkmen liderlere desteğini bir kez daha dile getirdiğini belirten Erdoğan, Türkiye'nin bölgesel ve küresel barışa katkı sağlama çabalarını ve Gazze'deki insanlık dramının altını çizdiğini vurguladı.
"Bu savaşın sona ermesi gerektiği inancındayız"
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Pakistan Başbakanı Şahbaz Şerif ile ikili görüşmeler gerçekleştirdiğini hatırlatan Erdoğan, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
"Türkmen yetkililerle enerji, ulaştırma, ticaret gibi konularda işbirliğimizi gözden geçirdik. Sayın Putin ile ikili ilişkilerimiz, Ukrayna'daki çatışma ve bölgesel meseleler üzerine fikir alışverişinde bulunduk. Sayın Trump'ın girişimleriyle başlayan diyalogu olumlu karşıladığımızı ifade ederek, ülkemizin barış çabalarına verdiği katkıları ele aldık. Ziyaretimiz süresince Türkmenistan'ın kalkınma seviyesine ve Türk iş dünyasının bu gelişmeye yaptığı katkılara bir kez daha şahit olduk. Bu hislerle ziyaretimizin dost ve kardeş ülkeler için olumlu sonuçlar doğurmasını ve uluslararası barışa katkı sağlamasını umuyorum."
Erdoğan, Putin ile görüşmesinin detayları hakkında soru üzerine, görüşmenin oldukça verimli geçtiğini belirtti.
Erdoğan, "Görüşmemizde Putin'e her an beklediğimi ifade ettim. Kısa süre içinde bir araya gelmeyi konuştuk. Kendisi de 'sözümü tutacağım' dedi. Ümit ederim ki yakın zamanda bu buluşmayı gerçekleştiririz. Rusya ile ilişkilerimiz geçici çıkarlar üzerine değil, köklü bir tarihe, güçlü bir diplomatik bağa ve karşılıklı güvene dayanıyor. Çatışma ve barış çabalarını konuştuk. Türkiye'nin bu meseledeki tutumunu Sayın Putin de bilmektedir. Bu savaşın sona ermesi gerektiğini düşünüyoruz ve bunu her muhatabımıza açıkça söylüyoruz." diye konuştu.
Ukrayna-Rusya Savaşı ile ilgili soru üzerine Erdoğan, şöyle devam etti: "ABD Başkanı Donald Trump devrede. Trump'ın devrede olmasıyla birlikte Amerika'yı teşvik ediyoruz. Dışişleri Bakanımız Hakan Bey'in Amerika'daki yetkililerle sürekli iletişimi sürüyor. Biz de zaman zaman liderlerle telefon diplomasisi ile görüşüyoruz. Putin ile bu görüşme sonrası, ABD Başkanı Trump ile de barış planını değerlendirme fırsatı bulacağız."
Barış uzakta değil, görüyoruz. Gerekli olan barışa yönelmektir. Karadeniz'in çatışma alanı olarak görülmemesi önemlidir.
Böyle bir senaryo Rusya ve Ukrayna'ya yalnızca zarar getirir. Karadeniz'de seyir güvenliği gereklidir ve bu sağlanmalıdır."
"Suriye'de çatışmaların yarar sağlamadığı ortada"
"Sayın Trump ile Suriye'deki 10 Mart Mutabakatı hakkında görüşecek misiniz? Orada nasıl bir yol haritası planlanıyor?" sorusuna ilişkin Erdoğan, şu cevabı verdi:
"10 Mart Mutabakatı'nın uygulanması, Suriye'nin geleceği için çok önemlidir. Mutabakata uyulması, Suriye'nin birlik ve beraberliğini olumlu şekilde etkileyecektir. Çatışmaların Suriye'ye yarar sağlamadığı kanıtlandı. Suriye yönetiminin, tüm unsurları bir araya getiren bir vizyonla hareket etmesi önemlidir. Bu tutum desteklenmelidir. Suriye'nin geleceği için ortak bir vizyon geliştirilmesi gereklidir. 10 Mart Mutabakatı bu ortak geleceğe adım atılmasını sağlayacaktır."
Gazze'deki ateşkesten sonraki Barış Konseyinde Türkiye'nin yer alıp almayacağı sorusuna ilişkin Erdoğan, "Henüz bir teklif yok, toplantı dedikoduları var. Barış için toplantılar yapılacaksa adım atmaya hazırız." diye ekledi.
İsrail'in ateşkes ihlalleri hakkında değerlendirmesini sürdüren Erdoğan, şu açıklamalarda bulundu:
"11 Ekim'den bu yana 3702'den fazla kişi hayatını kaybetti. İsrail taahhütlerini yerine getirmiyor ve insani yardımda sıkıntı var. İsrail'in verdiği sözleri tutması, ateşkese tam uyması ve Gazze'de yaşamın normale dönmesine fırsat tanıması şart. Kış koşulları başladı ve Gazze'de barınma ve temel ihtiyaçlar acilen giderilmelidir. Bu, İsrail'in oluşturduğu güvenlik sorununun çözülmesiyle mümkün. Türkiye bu konuda gerekeni yapacaktır."
"Avrupa'nın strateji geliştirmesi kendi yararına"
Belçika Savunma Bakanı'nın açıklaması hatırlatıldığında Erdoğan, şu yanıtı verdi:
"AB üyelik sürecinde 50 yıl geçti. Avrupa bizi oyaladı. Süreçte olmayan ülkeler AB'ye katıldı, Türkiye katılmadı. 86 milyon nüfusu ve sanayisiyle Türkiye'nin AB'ye katılması, Birliğe güç katacaktır, fakat süreç devam ediyor. Dışişleri Bakanıma Avrupalılarla görüşmelerde bunu hatırlatmasını bildiriyorum. Liderlere de bunu iletiyorum. NATO'nun en büyük ikinci kara gücüyüz. Savunma sanayiindeki başarılarımız malumunuz. Zorlu aşamalara rağmen geliştik. Avrupa ile işbirliğini geliştirmeye hazırız. Avrupa'nın stratejik bir açılım yapması, onlar için kazanç olacaktır."
