Marmara'ya kıyı belediyelere müsilaj uyarısı: Bir an önce hayata geçirin!
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Marmara Denizi’ne kıyısı olan İstanbul, Kocaeli, Bursa, Balıkesir, Tekirdağ büyükşehir belediyeleri ile Yalova ve Çanakkale belediyelerine uyarı yazısı gönderdi. Yazıda, Marmara Denizi’nin kirlilik yükünü azaltmak için büyük önem taşıyan ileri biyolojik atık su arıtma tesislerinin bir an önce hayata geçirilmesi gerektiği vurgulandı.
Bakanlık, 2021 yılında başlatılan ve Marmara Denizi'ni koruma amacı güden 22 maddelik "Marmara Denizi Eylem Planı" çerçevesinde hazırlanan Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu raporlarına dayalı olarak belediyelere bu uyarıyı yaptı. Eylem planında, Marmara Denizi’nde müsilajın ana sebeplerinden biri olarak gösterilen azot ve fosfor kirliliğinin önüne geçmek için atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik arıtmaya dönüştürülmesi gerektiği belirtilmişti. Ancak, bu dönüşüm sürecinin beklenilen hızda ilerlemediği ifade edildi.
MARMARA DENİZİ'NDEKİ MÜSİLAJ SORUNU VE ÇÖZÜM ADIMLARI
Müsilajın Marmara Denizi’nde büyük bir çevresel tehdit oluşturmasının ardından, Bakanlık koordinasyonunda 22 maddelik bir eylem planı hazırlandı. Eylem planı, Marmara’ya kıyısı olan illerin yöneticileri tarafından imzalandı. Müsilajın etkilerini önlemek amacıyla, bu illerdeki atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik arıtmaya geçiş yapması ve azot ile fosfor kirliliğinin önlenmesi gerektiği ifade edilmiştir. Bakanlık, bu sürecin takibini yaparak, belirli periyotlarla yapılan değerlendirmelerde iyileştirme ve dönüşüm oranlarının yetersiz olduğunu tespit etmiştir.
İLERİ BİYOLOJİK ARITMA TESİSLERİNİN DURUMU
Marmara Denizi’ne kıyısı olan belediyelerin atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik arıtmaya dönüşümü ile ilgili yapılan çalışmalarda istenilen ilerleme kaydedilmemiştir. Bakanlık, 25 Aralık 2024'te yaptığı toplantıda, ileri biyolojik atık su arıtma tesislerine dönüşüm oranının sadece yüzde 0,7 olduğunu vurgulamıştır. 169 atık su tesisinden yalnızca 42’sinin gerekli dönüşümü tamamlamış, bu da atık su arıtma alanında yapılması gereken yatırımların geciktiğini ortaya koymuştur.
BAKANLIK’TAN UYARI YAZISI
Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu'nun tavsiyeleri doğrultusunda, Bakanlık, Marmara Denizi’ne kıyısı olan 7 ilin büyükşehir belediyelerine uyarı yazısı gönderdi. Bakanlık, bu yazıda, "Havzadaki atık su arıtma tesislerinin ileri arıtmaya dönüşümünde yeterli seviyeye ulaşılamadığı görülmektedir. 2021 yılında yalnızca yüzde 0,7’lik bir artış sağlanmıştır. Bu nedenle, Marmara Denizi'nde müsilaj gibi sorunların bir daha yaşanmaması için, idareniz tarafından yapılması gereken atık su altyapı yatırımlarının mevzuatta tanımlanan sürenin sonuna yaklaşılmadan bir an önce hayata geçirilmesi gerekmektedir," ifadelerine yer verdi.
Çevre Bakanlığı, ilgili belediyelerden, atık su arıtma tesislerinin ileri biyolojik arıtma süreçlerini tamamlayarak Marmara Denizi’nin korunmasına katkıda bulunmalarını talep etmektedir. Ayrıca, söz konusu tesislerdeki eksikliklerin bir an önce giderilmesi ve sürecin hızlandırılması gerektiği ifade edilmiştir. Bakanlık, bu sürecin takibine devam ederek, denetimlerin sıkılaştırılacağı ve çözüm odaklı çalışmaların hızla sürdürüleceği konusunda da belediyelere hatırlatmada bulunmuştur.
