İyi ve güzel oyunun bir futbol maçında görünür kıldığı en belirgin olgu, rakibin iyi ve güzel oyun karşısında total bir sonuç olarak niteliksizleşmesidir. İyi ve güzel oyun, bu oyunu oynamakta israr eden takımın barındırdığı içsel özelliklerini mükemmelleştirirken, öte yandan tam tersine, rakibin varolduğunu sandığımız niteliklerini daha da sıradanlaştırır. Nihayet iyi oyunun bu öğütücü ve posa çıkarıcı özelliğine ilişkin elimizde, üstünde konuşabileceğimiz, bir malzememiz oluştu; Şenol Güneş ve o'nun Beşiktaş'a oynattığı yapısal, bütünlüklü oyunu.

Şenol Güneş'in Beşiktaş aracılığıyla sahneye sürdüğü oyun, hiç kuşkusuz, bütün bir Türkiye futbol tarihinin gelmiş geçmiş en iyi, en güzel ve en nitelikli oyunudur. Bu oyunun öne çıkan en değerli özelliği, çok belirgin bir pas dolaşım modeline sahip olmasıdır. Bu model, bir tür “sabit akış” diyebileceğimiz,  topun, oyuncunun ve alanın birlikte kurgulandığı ve kendi içinde oyuncunun bu yolculuk gereksindiği yol işaretleri ve levhalarının yerli yerine yerleştirildiği, neredeyse demiryolu ray hattı düzeneğinde, işlevsel bir tüp geçittir.

Çok açık ki, Şenol Güneş düşünsel ve kavramsal olarak Türkiye futbol düşüncesini üç-beş gömlek ilerisinde. Ve yine Beşiktaş pas dolaşım modeliyle, bu modele hayat veren oyun yapı ve örüntüleriyle Türkiye Süper Ligi'nin üç-beş gömlek ilerisinde.

Beşiktaş oyununu daha da mükemmelleştirecek kimi ciddi katkılara ihtiyacı var:
Birincisi, Beşiktaş defansının defans algısını kökten değiştirmek gerekir. Bu ihtiyacı yaşamsal kılan talep Beşiktaş defansının defansif olarak eksikliği değil, tam tersine Beşiktaş'ı bir bütün olarak oyunun içinde tutabilmek amacıyla geleneksel defansif algıyı hızla değiştirmek gerekiyor.

Beşiktaş defansı, oyunu hücum ve defans olarak algılamak ve oyunu iki bölüme ayırmak yerine, oyunun dinamik akışkanlığı içinde “tehdit “ ve “tehlike” temelinde konum almayı acilen öğrenmelidir. Çağdaş total futbol algısında oyun defansif ve ofansif olarak iki ayrı bölge biçiminde tanzim edilmez. Aksine topun olduğu bölge ile, topun muhtemelen atılacağı bölge olarak takım konumlandırılır.

İkincisi, gerek hücumda gerekse de savunmada sabit, akışkan pas modelini bir başka seviyeye taşımak için, özellikle hücumda, rakibi şaşırtacak, rakibin odağını dağıtacak, içiçe geçmiş kimi hücum bulmacalarına ihtiyaç var. Daha doğru bir deyimle, takım hücum ederken topun olduğu bölgede pas akışkanlığını sürdürürken, topun atılacağı bölge konusu doğru bir tercihle önceden saptanıp, orada çok daha ciddi hazırlıklar yapmak gerekir.

Aslında futbol oyunu için dillendirilen “sistem” kavramı topun olduğu bölge ile topun atılacağı bölgede neredeyse kusursuz biçimde organize olmayı içerir. Zaten “sistem” dediğimiz zaman “dizilişten” çok farklı olarak topun bu dolaşım modelinin iki peronu arasındaki geçişkenliği kastederiz.

Ben Şenol Güneş'in bu oyunu gierek daha çok mükemmelleştireceğine içtenlikle inanıyorum ve çok daha iddialı bir laf etmek istiyorum; eğer Beşiktaş İspanya'nın La Liga'sında oynayan herhangi bir sol stoperi, sol savunmacıyı ve sol hücumcuyu gözü kapalı transfer etme imkanı bulabilirse “aha buraya yazıyorum” sadece Türkiye Ligi şampiyonu olmakla kalmaz, aynı zamanda, bu yıl UEFA Ligi'nde final oynar.

Sınırda not: Beşiktaş Antalyaspor'u niteliksizleştirmekle kalmadı bir dünya starı olan ve çok da saygı duyduğum Eto'O'yu da hem niteliksizleştirdi hem de galiba spor ahlakını tartışmalı hale getirdi.