Kripto para son zamanlarda yeni bir yatırım aracı olarak tüm dünyanın dikkatini üzerine çekmiş durumda. Kimilerine göre yalan, kimilerine göre haram, kimilerine göre dolandırıcılık, kimilerine göre ise zenginliğin bir yolu olarak görülüyor. Elon Musk gibi varlıklı kişiler, büyük cirolara sahip şirketler, paralarının önemli bir payını kripto paralara yatırdılar ve üstelik hatırı sayılır bir gelir elde ettiler. Türkiye'de de büyük bir ilgi duyulan kripto parayı en sade şekliyle anlatmak istedim.
Kripto para nedir?
Çinli adamın bir tanesi oturmuş, düşünmüş ve demiş ki: “Biz niye her şeyi dolarla alıp satıyoruz? Neden dünyada herkes dolarla uğraşıyor? Biz dolarla alışveriş yaptıkça Amerika daha fazla para kazanıyor, daha çok zengin oluyor. Euro ile alışveriş yapalım desek bu kez Avrupa zengin oluyor. Ben öyle bir para bulayım ki kimseye bağlı olmasın, bağımsız para olsun” demiş. Adamın dediğine örnek verirsek mesela biz Çin'den korona aşısı satın alıyoruz; bizim paramız Türk lirası, Çin'in parası Yen olmasına rağmen aşıyı dolarla alıyoruz ve bu yüzden Amerika durduk yere bu işten para kazanıyor. Yada mesela Rusya'dan füze alıyoruz ama parasını yine dolar olarak ödüyoruz. İşte böyle olmasın diye bu adam öyle bir para bulmuş ki bütün dünya kullansa da kimsenin kasasına para girmiyor. Kripto para. Üstelik bu para için öyle binlerce ağaç kesmeye gerek yok. Çünkü bu para tamamen bilgisayar üzerinden. Zaten insanlar artık fiziki para kullanmak istemiyor, kimse yanında kağıt para taşımıyor, herkesin elinde kredi kartı var. Markete girip bir şişe su bile alsalar banka kartıyla ödeme yapıyorlar. O yüzden bu paraya sanal para diyenlere sesleniyorum; zaten sizin elinizdeki banka kartı yada kredi kartı da sanal para değil mi?
Kripto parayı borsa piyasası gibi sananlar var. Alıyorsun, yükselince satıyorsun zannediyorlar. Hayır, öyle değil. Bu sanal paraları artık büyük kurumlar kabul etmeye başladı. Yani siz elinizdeki kripto parayla gidip Tesla şirketinden araba satın alabilirsiniz, amazon sitesinden alışveriş yapabilirsiniz veya Appleden telefon sipariş edebilirsiniz. O yüzden bunlar borsa değil, euro gibi dolar gibi bir para birimi olarak görmek gerekiyor.
Kripto paranın güvenliğini sorgulayanlar var. Emin olun yeryüzündeki en güvenli para birimlerinden birisi bu. Çünkü arkasında o kadar büyük bir teknoloji var ki tek bir bilgisayarı bile trilyon dolar değerinde. Yeryüzünde görülmemiş bir teknolojiye sahip ve zaten bunu bu kadar değerli yapan da bu teknoloji. Yakında yüzlerce bankaya komisyon vermek zorunda kalmayacağız, ev araba alırken notere para yatırmayacağız, sağda solda saatlerce sıra beklemeyeceğiz. Zaten bu paralar elden gider korkusuyla da devletler bunu kabul etmek istemiyor, karalama kampanyası yapıyorlar.
Haram mı meselesine de değinmek istiyorum hocalar haram demiyor fakat şüpheli diyorlar.
Son olarak kişisel yorumum; belki bir gün gerçekten de geleceğin parası olursa diye şimdiden az miktarda olsa alınıp uzun vadeli beklemek faydalı olacaktır. Zamanında dedelerimize bedava arsa vermişler ama çoğu almamış. Sizin çocuklarınız torunlarınızda aynı şeyi söylemesin diye alıp uzun vade beklemek en doğru karar olacaktır.
