Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta gerçekleştirilen NATO Liderler Zirvesi'nde gözler yine Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın üzerindeydi. Önceki gün Vilnius'ta Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ile gerçekleştirdiği toplantı zirveye damgasını vurdu. Erdoğan toplantıyı, "Maç devam ediyor, skor henüz 0-0. İlerleyen dakikaları görmemiz lazım" sözleriyle değerlendirdi.

Toplantıda Başkan Erdoğan net bir şekilde İsveç'te terör örgütü PKK destekçilerince düzenlenen eylemler ve Kur'an-ı Kerim'e yönelik provokasyonların Türk halkında oluşturduğu rahatsızlığı vurguladı. Erdoğan, "Tabanımız muhafazakar-milliyetçi, İsveç'te gerçekleşen eylemlerden sonra milletimiz ikna olmalı" mesajını verdi. İsveç'in NATO üyeliği hususunu TBMM'ye sevk edeceklerini belirten Başkan Erdoğan "Takdir Meclis'indir" vurgusunu yaptı. İsveç Başbakanı Kristersson da "PKK/YPG ve FETÖ'nün ülkemizi teslim almasına izin vermeyeceğiz" dedi.

BİLDİRİDE GÖRECEĞİM!

Zirve sonrası NATO tarafından yapılan açıklamada "İsveç ve Türkiye bugün hem 2022 Madrid NATO Zirvesi'nde kurulan Üçlü Daimi Ortak Mekanizma hem de her yıl bakanlar düzeyinde toplanacak ve gerektiğinde çalışma grupları oluşturacak yeni bir ikili Güvenlik Mutabakatı çerçevesinde işbirliklerini sürdürme konusunda mutabık kalmışlardır. Bu Güvenlik Mutabakatının ilk toplantısında İsveç, 4. madde de dâhil olmak üzere Üçlü Mutabakatın tüm unsurlarının tam olarak uygulanmasına yönelik olarak, terörizmin tüm şekil ve tezahürlerine karşı sürdürdüğü mücadelenin temeli olarak bir yol haritası sunacaktır. İsveç, YPG/PYD'ye ve Türkiye'de FETÖ olarak tanımlanan örgüte destek vermeyeceğini bir kez daha yineler" ifadeleri yer aldı.

Bildiri için hazırlanan ilk metinde Madrid bildirisinin 4. maddesine yalnızca atıf yapılması planlanıyordu. Sabah'ın haberine göre, Başkan Erdoğan'ın "'PKK ve FETÖ ile mücadelede kararlılık hususunu bildiride göreceğim" şeklindeki net tavrından sonra son cümle bildiriye eklendi. Madrid'deki üçlü muhtıradan sonra bir NATO belgesinde daha PKK ile FETÖ de yer almış oldu.

NATO'NUN TERÖRLE MÜCADELE EKSENİNİ DEĞİŞTİREN ADIM

Üçlü toplantı sonrası NATO güvenlik misyonunun terörle mücadele hususunda yeni aşamaya geçildi. NATO'nun ilke kez terörle mücadele gündemi somut mekanizmaya dönüşüyor. NATO tarihinde ilk kez Terörle Mücadele Özel Koordinatörü atanacak ve Türkiye ile İsveç arasında ikili güvenlik mekanizması kurulacak.

Türkiye, NATO'nun terörle mücadele konusundaki açığını kapatmak üzere özel koordinatör atanmasına öncülük etti. Böylece NATO terörle mücadele konusunda söylemden öte eyleme geçmiş oldu. Güvenlik ve terörle mücadele ekseni NATO nezdinde ön planda iki husus olacak.

MÜTTEFİKLER ARASINDA YAPTIRIM OLMAMALI

Ankara'nın sıklıkla eleştirdiği "müttefiklerin birbirine yaptırım uygulamaması" hususu da toplantıda yeniden kayda geçti. Bildiride, "Müttefikler arasında savunma ticareti ve yatırımına yönelik hiçbir kısıtlama, engel veya yaptırım olmaması gerektiği ilkesine bağlıyız.

Bu tür engellerin ortadan kaldırılması için çalışacağız" maddesine yer verildi. Türkiye'ye uygulanan örtülü ambargoların sona ermesi gerektiği yönündeki irade teyit edildi. Bu bağlamda verilen kararın ABD ile süren F-16 sürecine de yansıması bekleniyor.

SÜREÇ NASIL İŞLEYECEK?

Toplantıda "Türkiye'nin dediğinin olması" sonrasında Erdoğan İsveç'e yeşil ışık yaktı. Ancak bu, İsveç'in NATO üyeliğinin kısa süre içinde tamamlanacağı anlamını taşımıyor. Madrid'de imzalanan üçlü muhtıra yükümlülüklerine ilişkin süreç devam edecek.

Öte yandan NATO tarafından atanacak özel temsilcinin çalışmaları sürece katkı sunacak. Türk halkının sinir uçlarına basan provokasyonların gerçekleştiği İsveç'in TBMM'yi ikna etmek üzere atacağı somut adımlar izlenecek.