Zorlayıcı nedenlerden dolayı işyerinde çalışanların işten çıkmasını ve işyerinin devamlılığını sağlamak için işçilere ödenmek üzere işverenlere Türkiye İş Kurumunca para yardımı yapılıyor. Bu yardıma kısa çalışma ödeneği deniliyor. Kısa çalışma ödeneği süreklilik koşulu aranmaksızın dışarıdan kaynaklanan nedenlerden dolayı işyerinde faaliyetin tamamen veya kısmen en az dört hafta süreyle durdurulması koşuluna bağlı olarak ödeniyor. Kısa çalışma uygulaması işyerinde üç ayı aşmamak üzere sigortalılara çalışamadıkları dönem için gelir desteği sağlayan bir uygulamadır. Bakanlar Kurulu kararı ile 3 aylık ödeme süresi 6 aya kadar uzatılabiliyor.
Dışarıdan kaynaklanan nedenler
Kısa çalışma uygulaması bakımından zorlayıcı sebepler; işverenin kendi sevk ve idaresinden kaynaklanmayan, önceden kestirilemeyen, bunun sonucu olarak bertaraf edilmesine olanak bulunmayan, dışsal etkilerden ileri gelen, geçici olarak çalışma süresinin azaltılması veya faaliyetin tamamen veya kısmen durdurulması ile sonuçlanan deprem, yangın, su baskını, salgın hastalık, seferberlik ve benzeri nedenlerdir. Bu nedenlerin içerisine 15 Temmuz darbe girişimi sonucunda işyerleri zarar görenlerinde girmesi gerekiyor.
Başvuru nereye yapılacak?
Başvuru bir dilekçe ile işyerinin bağlı bulunduğu çalışma ve iş kurumu il müdürlüğüne yapılacak. Dilekçeye, kısa çalışma talep formuna ilgili belgelerinde eklenmesi gerekiyor. Örneğin işyerinde oluşan zarara ilişkin ilgili kurumlar tarafından tutulan tutanak varsa başvuru yazısına eklenmesi gerekiyor. Çalışma ve iş kurumu il müdürlüğünce işyerince ileri sürülen zorlayıcı/mücbir nedenlerden etkilenip etkilenmediği konusunda inceleme yapılmaktadır.
Ödeneğin verilme şartları
Kısa çalışma ödeneğinin ödenebilmesi için;
• İşverenin kısa çalışma talebinin uygun bulunması,
• İşçinin kısa çalışmanın başladığı tarihte, 4447 sayılı İşsizlik sigortası Kanununun 50 nci maddesine göre çalışma süreleri ve işsizlik sigortası primi ödeme gün sayısı bakımından işsizlik ödeneğine hak kazanmış olması (Kısa çalışmanın başladığı tarihten önceki son 120 gün içinde prim ödeyerek sürekli çalışmış olanlardan son üç yıl içinde en az 600 gün süreyle işsizlik sigortası primi ödemiş olanlar),
• Kısa çalışmaya katılacaklar listesinde işçinin bilgilerinin bulunması,
Gerekmektedir.
Ne kadar para ödeniyor?
Günlük kısa çalışma ödeneğinin miktarı, 4857 sayılı İş Kanunu'nun 39. maddesine göre 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının % 150'sini geçmemek üzere, sigortalının so n on iki aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının % 60'ıdır.
Örnek: İşçi Mehmet Bey işyerinde son 12 ay içerisinde her ay 1.647 TL aylık ücretle çalışmaktadır. Mehmet Beyin çalıştığı işyerinde kısa çalışma uygulaması yapılırsa Mehmet Bey aylık kaç lira kısa çalışma ödeneği alacaktır?Mehmet Beye aylık 1.647 TL kazancının %60'ı olan 988,2 TL kısa çalışma ödeneği olarak ödenecek.
Kısa çalışma ödeneğinin süresi üç ayı aşmamak üzere kısa çalışma süresi kadardır. Kısa çalışma ödeneği, işçinin kendisine, aylık olarak her ayın sonunda ödeniyor.
Haczedilemiyor
Kısa çalışma ödeneği nafaka borçları dışında haciz veya başkasına devir veya temlik edilemez. İşçinin kısa çalışma ödeneği aldığı sürenin genel sağlık sigortası primi, İşsizlik Sigortası Fonu tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu'na aktarılır. Kısa çalışma süresinde işçiler genel sağlık sigortası kapsamında yer alıyor.
