Asgari ücret, ülkemizde kayıt altında çalışan tüm işçilere ödenmek zorunda olunan en düşük ücrettir. Daha açık bir anlatımla, işçilere çalışmaları karşılığında ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültür vb. temel gereksinimlerinin en az düzeyde karşılanmasına yetecek kadar olan ücrettir.
Anayasamızın 55. maddesi ile çalışanların emeklerinin karşılığını alabilmesi adına, ücrette adalet sağlanması konusu anayasal teminat altına alınıştır. Böylelikle devlet ülke içerisinde çalışan vatandaşlarının adaletli ücret alabilmelerini gözetmek zorundadır.
Çalışanın emeği karşılığı alacağı ücretler her zaman aylık olarak belirlenmeyebilir. Saatlik, günlük, haftalık olarak da ücret belirlenebilir. Ücret zaman aralıkları farklıda olsa asgari tutarlar her çalışma için geçerlidir. Bu nedenle saatlik çalışanların ücreti de asgari ücretin saatlik tutarından az belirlenemez. Günlük ücretler de asgari ücretin günlük tutarından daha az belirlenemez.
Ülkemizde her yılın başında belirlenen asgari ücret tüm ülke genelinde çalışan kayıtlı işçiler için yasalar gereği uygulanmak zorundadır. Devletin çeşitli kamu kurum temsilcileri ve belirlenen sendika temsilciler ile bir araya gelerek belirlediği asgari ücret ülkedeki tüm iş kollarında çalışan işçilerin emekleri karşılığı alabileceği en düşük ücreti temsil eder.
İşveren tarafından çalışan işçilerine belirlenen asgari ücret altında ücret teklif edilmesi ve işçi çalıştırılması suçtur. Dolayısıyla bu suçu işleyenlere yasalar gereği cezai yaptırımlar uygulanır.
2020 Yılının son günlerini yaşadığımız şu günlerde TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) verilerine göre enflasyon yıllık yüzde 14,03 oldu. Enflasyon oranı yüzde 21 ile en çok gıda ürünlerinde oldu. TÜİK enflasyon sepetinde yer alan 418 maddeden 322 maddenin ortalama fiyatında artış gerçekleşti.
Devletin resmi kurumunun dahi açıklamış olduğu resmi enflasyon rakamı dahi ülkemizdeki işçilerin asgari gelirlerine göre çok yüksektir. Bir de bu enflasyonun gerçek hayat dediğimiz market, pazar ve temel ihtiyaçlardaki artışlarına bakar isek ülke genelinde yaşanan enflasyon bunun daha da çok üzerindedir.
İşçilerin asgari ücret ile geçimleri her geçen yıl gittikçe zorlaşır iken bir de bu sene tüm dünyayı ve ülkemizi tehdit eden korona virüs salgınından dolayı daha da zorlaşmıştır.
Bilhassa virüs salgınından dolayı uzaktan ve kısa çalışma yöntemi ile çalışan işçilerin almış oldukları asgari ücretler yarı yarıya düşmüştür. Bu nedenlerden dolayı ülke genelinde tüm çalışanların evinde ay sonunu getirememe sıkıntı ve paniği yaşanmaktadır.
Salgın nedeniyle yüz binlerce kişi işsiz kaldığı gibi, almış olduğu kredileri geri ödeyemeyen 33 milyon kişide borç batağına batmıştır. Bu borç batağından kurtulmak için yeni çalışma ve kazanç sağlama yöntemleri aramaktadırlar.
Asgari ücret tespit komisyonunca 2020 yılı için belirlenen net asgari ücret 2.324 TL olup, bu belirlenen rakam maalesef işçilerin kira, gıda, yol ve faturalarına bile ucu ucuna yetmektedir. Bunun dışında kalan sağlık, eğitim ve sosyal giderlere çalışanların bir ücret ayırması söz konusu bile olmamaktadır.
Eğitim seviyemizin yükselmesi ve ülke olarak bilimde/teknolojide ön plana çıkmak istiyor isek asgari ücret belirlenirken eğitim harcamaları da düşünülmelidir. Hatta spor, tiyatro ve müzik gibi sosyal faaliyetlerde düşünülerek ülkemizin tüm alanlarda temsil edilmesini sağlamalıyız.
Her geçen yıllarda asgari ücretle çalışan ve geçimini sağlayan ailelerimiz yetersiz olan bu gelirden dolayı şimdilerde eğitim ve gıda harcamalarından da büyük ölçüde kısmaya başlamışlardır. Bunun önüne geçmek için ülke yöneticilerimiz bir an önce harekete geçmelidir.
Alenen gözüken ve her kesimce de bilinen bu gerçekler ışığında bu günlerde toplantılarına başlayan asgari ücret tespit komisyonu alacak oldukları ortak kararlar ile insanların asgari yaşam süreci asgari ücretle sağlanmalıdır.
Şevket GÖLÜK
