ABD ve Çin heyetleri, Kuala Lumpur’daki görüşmede karşılıklı tarife artışlarını sona erdirecek ticari ön çerçeve anlaşmasında uzlaştı.
ABD ve Çin heyetleri, karşılıklı tarife artışlarıyla derinleşen ticaret geriliminin çözümü için Malezya’nın başkenti Kuala Lumpur’da düzenlenen görüşmede “ön çerçeve anlaşmaya” vardıklarını duyurdu. Görüşmelere ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ve Çin Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng başkanlık etti. Anlaşma, iki ülke arasındaki ticaret krizinin çözümüne yönelik en somut adım olarak değerlendiriliyor.
Bu gelişme, 30 Ekim’de Güney Kore’de yapılacak APEC Zirvesi öncesinde ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping arasında planlanan görüşme için de hazırlık niteliği taşıyor.
Ticaret restleşmesinde yeni dönem
ABD Çin ticaret anlaşması görüşmeleri, son aylarda tırmanan ekonomik restleşmenin ardından hız kazandı. Washington yönetiminin teknoloji ve gümrük politikalarındaki kısıtlamaları, Çin’in de nadir toprak elementleri üzerindeki ihracat kontrollerini artırması, küresel tedarik zincirlerinde dalgalanmalara neden olmuştu.
ABD Başkanı Trump’ın göreve dönüşüyle birlikte gümrük tarifelerini yükselterek yerli üretimi teşvik etme politikası, Çin’in karşı hamleleriyle bir ticaret savaşına dönüşmüştü. Nisan ayında ABD, Çin mallarına uyguladığı tarifeyi yüzde 145’e kadar yükseltmiş, Pekin yönetimi de buna karşılık ABD ürünlerine yüzde 125 oranında tarife uygulamıştı.
Beşinci turda ön çerçeve anlaşma
Kuala Lumpur’daki beşinci tur müzakerede taraflar, “ön çerçeve” olarak adlandırılan bir mutabakatla, karşılıklı tarife indirimlerinin kademeli olarak kalıcı hale getirilmesi konusunda uzlaştı. Yetkililer, anlaşmanın teknik ayrıntılarının yıl sonuna kadar tamamlanmasının hedeflendiğini belirtti.
ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Görüşmeler yapıcı bir atmosferde ilerlemiştir. İki taraf da karşılıklı ekonomik faydayı önceleyen bir ticaret ortamı için kararlıdır.” ifadeleri yer aldı. Çin Ticaret Bakanlığı ise, “Ön çerçeve anlaşma, karşılıklı güvenin yeniden tesis edilmesine katkı sağlayacaktır.” açıklamasını yaptı.
Müzakere süreci: Cenevre’den Kuala Lumpur’a
ABD ve Çin heyetleri arasında başlayan müzakerelerin ilk turu Cenevre’de, ikinci turu Londra’da, üçüncü turu Stockholm’de, dördüncü turu ise Madrid’de yapılmıştı. Cenevre görüşmelerinde taraflar, gümrük vergilerini 90 gün süreyle karşılıklı düşürme konusunda uzlaşmış, bu süre daha sonra iki kez 90’ar gün uzatılmıştı.
Beşinci turun sonunda sağlanan ön anlaşma, geçici uzlaşma sürecini kalıcı bir ticaret mekanizmasına dönüştürmeyi amaçlıyor. Taraflar, teknik ayrıntıların belirlenmesinin ardından nihai metnin Seul’de yapılacak APEC Zirvesisonrasında imzalanabileceğini bildirdi.