Geride bırakmış olduğumuz 2021 yılında ülkemiz gündemine damga vuran çok sayıda olaylar yaşandı. Geride bıraktığımız 2021 yılının en önemli gelişmesi olan Koronavirüs (Covid-19) salgınının yıkıcı etkileri 2021 yılı boyunca artarak devam etti. Dünya genelinde rekor sürelerde geliştirilen Koronavirüs aşıları dünyada ve ülkemizde normalleşme adına umutlarımızı artırsa da ortaya çıkan yeni Koronavirüs varyantlar salgının hızla devam etmesine sebep oldu.
Dünya genelinde iklim değişikliği de artık daha fazla gündem olurken meydana gelen doğal afetlerin sayısı ve şiddetindeki artış önlem alınmaması halinde faturanın ne kadar yüksek olabileceğini gösterdi.
Yukarıda değindiğim kısa bilgiler hariç ülkemizde gelişen 2021 yılında öne çıkan 21 önemli olayı ve kısa bilgilerini aşağıya yazacağım.
1 - TSK'nın Irak'ın kuzeyindeki Gara bölgesinde 13 Şubat'ta başlattığı Pençe-Kartal 2 Operasyonu'nun ardından, terör örgütü PKK alıkoyduğu 13 sivili şehit etti. Katliamın ardından 3'ü sözde üst düzey yönetici olmak üzere 48 terörist ölü, 2 terörist ise sağ olarak ele geçirildi. Bölgede devam eden operasyonlarda ise 3 asker şehit oldu, 3 asker yaralandı.
2 – 2015 yılında genel seçimlerde AK Parti'den milletvekili aday adayı olan Prof. Dr. Melih Bulu, Boğaziçi Üniversitesi'ne rektör olarak atandı. Boğaziçili öğrenciler ve öğretim üyeleri "kayyum rektör istemiyoruz" diyerek karara tepki gösterdi. Atama kararına karşı protestolar aylarca sürdü. Çok sayıda öğrenci gözaltına alındı, akademisyenler görevden uzaklaştırıldı. Bulu, 15 Temmuz'da Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile görevden alındı.
3 – Türkiye'nin 5'inci nesil haberleşme uydusu Türksat 5A, ABD'nin Florida eyaletinde bulunan Cape Canaveral Üssü'nden fırlatıldı. Türksat 5A, Space X firmasına ait Falcon 9 roketi ile uzaya gönderildi.
4 – Türkiye'de ilk Covid-19 vakası görülmesinin üzerinden bir yıl geçti. İlk vakanın ortaya çıkmasının ardından hızla ülke çapında tedbirler alınmaya başladı. 2021 Mart ayında sınırlar kapatıldı. Uçak seferleri iptal edildi. Eğitim ve öğretime ara verildi. İlk dalga sonrasında genel önlemler yerine kısmi tedbirler tercih edildi
5 – Türkiye, ilk imzacısı olduğu İstanbul Sözleşmesi'nden çekildi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, Bakanlar Kurulu Kararı ile 2011'de onaylanan "Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi" feshedildi.
6 – Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Joe Biden, 1915 olaylarını 'Ermeni Soykırımı' olarak tanımladı. Biden, 24 Nisan'da yaptığı yazılı açıklamada, "Amerikan halkı, 106 yıl önce bugün başlayan soykırımda hayatını kaybeden tüm Ermenileri onurlandırıyor" ifadelerini kullandı. Biden'den önceki ABD başkanları, bir NATO müttefiki ve Ortadoğu'nun önemli bir gücü olan Türkiye ile ilişkilerin bozulmaması amacıyla 24 Nisan'da, 1915 olayları için “Ermeni soykırımı” yerine, “felaket” veya “tarihin karanlık dönemi” gibi ifadeler kullanmayı tercih ediyordu.
7 - 4 Nisan 2021'de bir grup emekli amiralin yayımladığı 'Montrö bildirisi' ile ilgili 104 şüpheli gözaltına alındı. Emekli amiraller, ifadelerinin alınmasının ardından adli kontrolle serbest bırakıldı. Soruşturma kapsamında da, emekli amiraller hakkında 12 yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı.
8 – Mayıs ayında Londra'da açık artırmayla 3.9 milyon TL'ye satılan Kanuni Sultan Süleyman'ın portresi İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağışlandı.
İstanbul Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, İngiltere'deki müzayedede 438 bin sterline satılan Kanuni Sultan Süleyman'ın portresinin eser alıcısı tarafından T.C. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne bağışlandığını açıkladı. Tabloyu İstanbul'a bağışlayan kişinin ismi açıklanmadı.
9 - 2021 yılının yaz aylarına orman yangınları damga vurdu. 28 Temmuz'da Antalya'nın Manavgat ilçesinde başlayan orman yangınları, Türkiye'nin birçok kentine yayıldı. Çoğunluğu Akdeniz, Ege, Marmara, Batı Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerindeki 49 ilde çıkan 299 orman yangınında ise 8 kişi hayatını kaybetti. Yüzbinlerce hektar orman ve yerleşim yeri ise küle döndü. Günler süren yangınlarda binlerce hayvan da öldü. Bu sürede ise yangın söndürme uçakları tartışma konusu oldu.
10 - Orman yangınlarının yaşandığı dönemde Batı Karadeniz'deki kentlerde ise sel felaketi yaşandı. 11 Ağustos 2021'de şiddetli yağış sonucu meydana gelen sel, su baskını ve heyelanların ardından, Kastamonu, Sinop ve Bartın'da toplam 82 kişi hayatını kaybetti, 228 kişi ise yaralandı. Kastamonu, Sinop ve Bartın afet bölgesi ilan edildi.
11 - Türkiye 2021 yılının yaz aylarında farklı bir felakete tanık oldu. Bu kez de Marmara Denizi'nde müsilaj adı verilen deniz salyası felaketi yaşandı. Uzmanlar, müsilajın zaman içerisinde yetersiz atık su arıtımı, sanayi faaliyetleri ve iklim değişikliği sebebiyle artış göstererek belirgin hale geldiğini açıkladı. Ortaya çıkan kirliliğin ardından da Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 21 maddelik müsilaj eylem planını açıkladı. Başlatılan temizlik çalışmalarıyla da 11 bin 338 hektar alanı kaplayan müsilaj, yaklaşık bir ay sonra 1046 hektar seviyesine kadar indi.
12 – 2021 Yılı ülke olarak uluslararası spor başarıları yönünden yüzümüzün güldüğü bir yıl oldu.
* 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda final maçında milli okçu Mete Gazoz, İtalyan Mauro Nespoli'yi yenerek olimpiyat şampiyonu oldu. Klasik yay bireysel kategoride mücadele eden Mete Gazoz'un şampiyonluğu ile Türkiye olimpiyat tarihinde ilk kez okçulukta altın madalya kazandı.
* 2020 Tokyo Olimpiyat Oyunları'nda boksta kadınlar 69 kiloda Busenaz Sürmeneli, altın madalya kazandı. Böylece, Türkiye boksta, olimpiyat tarihindeki ilk altın madalyasını Tokyo 2020'de elde etti.
* Ampute Futbol Milli Takımı, Avrupa Şampiyonası finalinde İspanya'yı 6-0 yenerek üst üste ikinci kez şampiyonluğa uzandı. İstanbul'da düzenlenen 2017 Avrupa Şampiyonası'nda kupanın sahibi olan milliler, 2021'de de zirveye yerleşerek bu mutluluğu üst üste ikince kez yaşadı.
13 - Karadeniz Bölgesi'nde devam eden aşırı yağışlar sonucu meydana gelen sel ve toprak kayması sebebiyle Kastamonu'da 60, Sinop'ta 9, Bartın'da 1 kişi hayatını kaybetti.
14 - Fransa'nın başkenti Paris'te üç günlük toplantılarının ardından bir açıklamada bulunan Uluslararası Mali Eylem Görev Gücü, Türkiye'yi 'kara para aklama' ve 'terörizmin finansmanı' ile mücadele konusunda 'yeterince çaba göstermeyen' ülkelerin bulunduğu 'gri liste'ye aldıklarını duyurdu.
T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı karara tepki göstererek, "Yapılan uyumluluk çalışmalarına rağmen ülkemizin gri listeye alınması hak edilmeyen bir sonuç ortaya çıkarmıştır" ifadelerini kullandı.
15 - On ülkenin Ankara büyükelçilikleri tarafından yapılan açıklamada, "Osman Kavala'nın tutuklanmasının üzerinden dört yıl geçti. Davanın, farklı dosyaların birleştirilmesi ve beraat kararından sonra yeni davaların yaratılması yoluyla sürekli geciktirilmesi, Türk yargı sisteminde demokrasiye saygıyı, hukuk devleti ve şeffaflık ilkelerini gölgelemektedir" ifadeleri kullanıldı. Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan bu büyükelçilerin 'istenmeyen kişi' ilan edilmeleri için Dışişleri Bakanına talimat verdiğini söyledi.
16 – Yıllardır atama bekleyen Sağlık çalışanları, kadro ve atamalar için basın açıklaması yaptılar. Sağlık çalışanların ortaklaşa düzenlediği basın açıklamasına Türkiye'nin değişik illerinden gelip Ankara Ulus Heykel Meydanında pandemi tedbirlerini gözeterek kadro ve atamalar için basın açıklaması yaptılar. Meydanda toplanan sağlık programı mezunu olan Sağlık Teknisyenleri, Sağlık Teknikerleri, Hemşireler kadro ve atamaların az olduğuna dikkat çektiler. Ülkemizde mevcut 740 bin sağlık mezunu olduğunu ve ülke yöneticilerinden sağlıkta 100 bin atama istediklerini açıkladılar.
17 - Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan 'güvenlik eksikliği' nedeniyle katılmadığı İskoçya'nın Glasgow kentinde yapılan 26. Birleşmiş Milletler (BM) İklim Değişikliği Konferansı'nda (COP26) 100'den fazla lider orman kaybının durdurulması için önemli bir adım attı. Ayrıca 40'tan fazla ülke ve 150'yi aşkın kuruluş 2030'dan itibaren aşamalı olarak enerji santrallerinde kömür kullanımını ve bu alana finansal destek vermeyi bırakacağını açıkladı.
18 - Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) 15 Temmuz darbe girişimi sonrası Kanun Hükmünde Kararname (KHK) ile görevlerinden alınan ve 'terör örgütü üyesi' oldukları gerekçesiyle tutuklanan hakim ve savcıların 'özgürlük' ve 'güvenlik' haklarının ihlal edildiğine hükmetti. AİHM, darbe girişimi sonrası yapılan tutuklamaların Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı olduğuna karar verdi.
19- Ülkemizde mezun durumdaki 5 milyon Meslek Yüksek Okulu mezununun sabırsızlıkla beklediği Teknikerler Federasyonu kurmak için 18-19 Aralık 2021 tarihlerinde ülkemizde devam eden pandemi sürecine uygun olarak Ankara'da toplanan ondan fazla Tekniker dernek yöneticileri yeni kurulacak olan federasyonun adının Anadolu Teknikerler Federasyonu olmasını kararlaştırdı. Federasyon müteşebbis heyeti başkanı sayın Ertan Kılıç tarafından federasyonun yönetim merkezinin Ankara'da olacağını açıkladı. Yeni kurulan federasyonun çatısı altında ilk olarak Ankara, Batman, Elazığ, Kırıkkale, Siirt ve Van Teknikerler Derneğinin olduğunu ve kısa bir süre sonra yeni derneklerin katılımının olacağını duyurdu.
20- T.C. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, yerli Kovid-19 aşısı TURKOVAC'ın acil kullanım onayı aldığını duyurdu. Bu gelişmeden 7 gün sonra 30 Aralık'ta TURKOVAC aşısı şehir hastanelerinde yapılmaya başlandı.
21- Artışa devam eden döviz kurları Aralık ayında rekor kırdı. Dolar/TL, cuma günkü kapanışına göre yüzde 7'nin üzerinde artışla 17.74 seviyesini test ederken Euro/TL de yüzde 7'yi aşan artışla 20 düzeyine çıktı. 20 Aralık 2021 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan, dövizin muhtemel getirisine Türk Lirası varlıklarda kalarak ulaşılabilmesini sağlayacak yeni bir aracın devreye alınacağını açıkladı. Erdoğan Kabine Toplantısı sonrasındaki açıklamasında "Bundan sonra hiçbir vatandaşımızın 'kur daha yüksek olacak' diye mevduatını Türk Lirası'ndan dövize geçirmesine ihtiyaç kalmayacak" dedi. 23 Aralık tarihinde Döviz kurlarında yaşanan keskin artışın ardından düşüş süreci başladı. Dolar/TL, 11 seviyesinin altına gerilerken hafta başında 20 liranın üzerine çıkan Euro/TL ise 11.45'e kadar çekildi.
2021 Yılı geçip giderken yukarıda 21 maddede değindiğim olaylar dışında ülkemizde elbette birçok olay ve gündem gelişti. Ülke olarak sürekli ve hızla değişen gündemler gözlerimizin önünden akıp gidiyor. Vatandaşları olarak yaşamakta olduğumuz ülkemizde gündemlerimizin hep sağlık ve iyilikler ile dolması temennisiyle 2022 yılının tüm milletimize hayırlı olmasını diliyorum.
Sağlıkla, Mutlu Yıllar Türkiye…
Şevket GÖLÜK